Kacper Pobłocki - Kapitalizm: historia krótkiego trwania

Gwna teza tej ksiki jest prosta: narzdzia, jakich obecnie uywamy do tego, aby zrozumie, jak zorganizowany jest wiat, bardziej nam w tym przeszkadzaj, ni pomagaj. Kierujc nasz uwag na rzeczy bahe lub poboczne, zasaniaj prawdziwie doniose wydarzenia, ktre nie tylko kieruj bieg dziejw na zupenie nowe tory, ale take mog sta si szans na rewizj podstawowych wyobrae na temat tego, czym jest i skd si wzi system spoeczno-ekonomiczny, w ktrym przyszo nam y.

Gdy wikszo Polakw i Polek zajta bya tak zwan transformacj ustrojow, doszo do trzech epokowych zmian. O ile ludzko potrzebowaa caego stulecia, aby zwikszy swoje szeregi z jednego miliarda osb (w 1804 roku) do dwch (w roku 1927), o tyle w ostatnim wierwieczu przybyy na wiecie kolejne dwa miliardy. Tym samym podwoia si liczba robotnikw wytwarzajcych dobra dla wiatowej gospodarki. To oni s cichymi bohaterami najwikszej w dziejach ludzkoci rewolucji przemysowej, ktra wbrew temu, czego uczymy si w szkole, nie odbya si w XIX wieku, ale ma miejsce wanie teraz.

Co wicej, w 1800 roku, u progu europejskiej industrializacji, odsetek ludnoci wiata yjcej w miastach wynosi 3 procent. 100 lat pniej wzrs do 10 procent. Jednak dopiero w cigu ostatnich kilkunastu lat przekroczy on puap 50 procent, sprawiajc, e miasto zastpio wie jako naturalne rodowisko ycia czowieka. Globalna urbanizacja i najwiksza rewolucja przemysowa w historii ludzkoci wpyny te dramatycznie na klimat. Lata 20012016 byy najcieplejszymi od chwili, gdy zaczlimy rejestrowa pomiary temperatury.

W Polsce wci silnie ugruntowane jest przekonanie, e serce wiata ley za nasz zachodni granic, a my stanowimy zarwno dzisiaj, jak i w przeszoci jego peryferie. Jednak lokomotyw tych przeobrae jest nie tylko Zachd, ale rwnie kraje takie jak Chiny, Indie, Brazylia czy Indonezja. To tam wykluwaj si scenariusze, ktre wyznaczaj kontury XXI wieku. Jaki on bdzie, tego jeszcze nie wiemy. Ale jedno jest pewne to Meksyk, Dubaj, Lagos, Karaczi czy Shenzhen, a nie Londyn, Pary czy Nowy Jork stanowi dzi miasta przyszoci.